Путинсӧ сідз шусяна выль срок вылӧ, квайт во кежлӧ бӧрйӧм бӧрын политологъяс да политикъяс мӧвпалӧны, а мый лоӧ водзӧ? Конституциялӧн эм пасйӧд:ӧти мортлы позьӧ президентавны уна вылӧ кык срокысь дорвыв. А унджык сроксӧ --оз. Конституция суйӧралӧ ӧти и сійӧ жӧ мортсӧ президенталан срокъяс лыдын.
Чужӧ юалӧм: мый вӧчасны Кремльса ӧнія кӧзяева, удайтчас кӧ налы кольны власть бердын 2024-ӧд воӧдз, оз кӧ чӧвтны найӧс тайӧ кадколастӧдзыс.
Кутшӧм сӧмын прогноз оз юргы тайӧ проблемаыскӧд йитӧдын.
Эм чайтӧг, мый 2024 воын Россияӧс пӧртасны парламентскӧй республикаӧ, Путин лоас паськӧдӧм полномочиеяса премьер-министрӧн, став властьыс и водзӧ коляс сы киын. А президентӧн лоас кодкӧ мӧд, слаб нырщик, церемониальнӧй тырмогъяса. Зиц-председатель Фунт, кодлӧн могыс сӧмын пукавны да пӧльтны тшӧкасӧ.
Унаӧн эскӧны тайӧ вариантыслы. Ыстысьӧны мукӧд странаясса примеръяс вылӧ. Но ме тайӧ позянлунсӧ ог лыддьы лоны верманаӧн. Медым аддзыны вочакыв юалӧм вылас: колӧ первой юавны: кутшӧм кананӧн век вӧлі Россия? Вочакывйыс татшӧм: Россия – тайӧ самодержавнӧй, монархическӧй ӧбичаа канан. Кӧні власьыс век вӧлі персонифицируйтӧм, йитчӧма торъя морткӧд да тайӧ мортыслӧн ӧбичаыс вуджліс системаас.
Россияын веськӧдлысь дорӧ век видзӧдлісны кыдз сар дорӧ. Кӧть кыдзи сійӧ эз шусьывлы: сар, генеральнӧй секретар либӧ президент. Лоас кӧ аски медвылыс комиссар, сідзжӧ кутас гӧгӧрвосьы монархӧн.
Сідзкӧ, Путин кӧ пуксяс 2024 воын премьер креслӧӧ пыр кежлӧ, а президентӧн индас кодӧскӧ мӧдӧс, весиг лояльнӧй мортӧс, тайӧ ваяс ӧткымын риск. Обществоын водз ли сёр чужас юалӧм: век жӧ коді Россияын збыль сарыс, нацилидер да ен тшупӧд выйӧдз лэптӧм Путин али президент. ӧд президент, мед кӧть кутшӧм сійӧ эз вӧв правӧвӧй тэчасног серти – кананса юралысь. Мед кӧть формальнӧя, но тадзи.
Артмас кыквластясьӧм (двоевластие). Оз пырысь пыр, первойя здукас либӧ вонас, а кад мысти, вочасӧн. Юксясны и элитаяс. А ми тӧдам, мыйӧ вайӧдіс 1917 вося февральсянь октябрӧдз кыквластясьӧм. Водз ли сёр, и Россияын лоас стӧч татшӧм жӧ серпас. ме чайта, Кремльса абу йӧй да гӧгӧрвоӧ тайӧ рисксӧ.
Сідзкӧ оз кӧ усь путинскӧй режим матысса квайт вонас, то медся чайтанаыс – кык петан туй: либӧ пыртасны Конституцияӧ вежсьӧм, код серти киритасны «кык срокысь не унджык» подувсӧ. Медым ВВП вермис нэм помӧдзыс пукавны трон вылас. Либӧ вӧчасны кыдз вӧлі 2008 – 2012 воясӧ, рокировка. Медым сэсся 2030 воын бара рокируйтчыны, сӧмын мӧдарӧ нин.
Ме чайта, мый 2024 – 2030-ӧд вояс кежлӧ Путин пуксьӧдас президент креслӧӧ кодӧскӧ мӧдӧс, но оз Медведевсӧ. Позянлуныс тайӧ вариантыслӧн ичӧтджык.
Подулала тадзи. Мыйла 2011-ӧд вося декабрсяь 2012 вося майӧдз вӧліны сэтшӧм ыджыд протестъяс? Мыйын помкаыс? А помкаыс сыын, мый сыӧдз нёль во президенталіс Медведев. Коді лыддьыссьӧ либералӧн, коді шуліс, асмезд бурджык, чем асмездтӧмлун. кодӧ кӧсйӧмӧн ли кӧсйытӧг, чайтсьӧджык мый кӧсйытӧг ышӧдіс либеральнӧй общественностьӧс, сетіс сылы вежсьӧмъяс вылӧ лача. Тайӧ ставыс артмӧдіс ыджыд протест. Протест лӧнис сӧмын сэк, кор Путин бӧр локтіс Кремльӧ да чорыда пӧдтіс оппозицияӧс.
Сэки срокыс вӧлі нёль во и со мыйӧ вайӧдіс. А квайт воыс нӧшта на тӧдчанаджык. Да колӧ пасйыны нӧшта ӧти фактор: водзӧ вылӧ системаыс слабмас, лоас жебджык.
Та вӧсна кирита Медведевлысь позанлунсӧ лоны президентӧн квайт во мысти. Пуксьӧдас кӧ Путин ас местаас креслӧас кодӧскӧ, то кутшӧмкӧ консерваторӧс, реакционерӧс, коді эськӧ мед вӧлі сыысь, Путинысь на одиознӧй, мустӧм, повзьӧдчана. мед вӧлі жеб политик, ичӧт позянлунъяса, командатӧм. Медым эз вермы чӧвтны Путинсӧ.
Россияын вужъясьӧм политическӧй системаыслӧн медся ыджыд риска кадколастыс – буретш рокировка. Президентлӧн да премьерлӧн места-должностьяснас вежласьӧм. Системаыс сэки слабмывлӧ. Та понда и 2011-2012 воясса акцияясыс ёнмывлісны. Тайӧс дертжӧ гӧгӧрвоӧны Кремльын да тӧдӧмысь мӧвпалӧны кыдзкӧ видзчысьны лёкторсьыс. Кӧсйӧны кольччыны власть бердас век кежлӧ. Но векся власть оз вермы лоны. Олӧмас нинӧм быртӧмыс оз овлы.
Вермас лоны. мый и 2024-ӧд воын Путин киритас Конституцияысь пасйӧд, коді суйӧралӧ ӧти мортӧс президентлӧн срок лыдъясӧн. Да пыртас позянлун баллотируйтчыны суйӧравтӧм лыд мында, кӧть мыйта кӧсъян. Но тані эм ӧти «но". Путин шуис, мый оз кут 2024-ӧд воын баллотируйтчыны президентӧ. Но тайӧс вӧчас сӧмын сэк, лоас кӧ сійӧ кадас Россияын зумыд политическӧй серпас, нинӧм кӧ оз кут грӧзитны Путинлӧн ыджыдалӧмлы. Сэки лоас рокировка.
А политикаын кӧ ладыс торксяс… Олӧмыс дзусяс, чужас власть кымыньтӧмлӧн риск. Сэки Путин гӧгӧрвоас, мый властьсӧ воштӧ да медым не воштыны, вермас киритны президенталан лыд суйӧралӧмсӧ. Нуӧдас референдум, медым позис президентавны нэм помӧдзыс.
Ставыс зависитӧ, кутшӧм лоӧ ситуацияыс квайт во мысти. Зумыд кӧ, лоас рокировка, дзусяна кӧ, референдум да президентӧн лоны позянлун мыйтаысь кӧсъян.
Но кыкнан вариантыслӧн эмӧсь и плюсъяс, минусъяс, и вынаторъяс, и тырмытӧмторъяс. Кыкнан вариантыс вермас ыззьӧдны Россияын революция.
Веськыда кӧ шуны, колӧ овны на тайӧ квайт восӧ. Быдтор вермас лоны сыӧдз. ӧтитор тӧда, мый Путин пырас Россиялӧн историяӧ сьӧд пасӧн. Ӧні сійӧ ен тшупӧд вылын, а аски няйтӧ таляланатор.